Συμμετείχα για δεύτερη φορά ως εθελόντρια φέτος (2013) στο Σπάρταθλον, στο cp 53 μαζί με ένα τσούρμο φίλους, με μοναδικό σκοπό και κίνητρο να βοηθήσουμε όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό αθλητών να φτάσει στον προορισμό του, στη γραμμή του τερματισμού, στο άγαλμα του Λεωνίδα στη Σπάρτη, να αγγίξει το πόδι του αρχαίου βασιλιά, που αυτοθυσιάστηκε στις Θερμοπύλες μαζί με τους 300 του, να κλάψει από συγκίνηση, να πιεί μια κούπα νερό από τον Ευρώτα και να αξιωθεί ένα στεφάνι ελιάς στο κεφάλι του. Μόνο αυτό και την ικανοποίηση ότι τα κατάφερε να διανύσει αυτά τα 246,5 χλμ. μέχρι τη Σπάρτη, δικαιώνοντας τον Ηρόδοτο και αποτίοντας φόρο τιμής στον ημεροδρόμο των Αθηναίων Φειδιππίδη, που έτρεξε από την Αθήνα στη Σπάρτη να ζητήσει βοήθεια για την αντιμετώπιση της πέρσικης επέλασης.
Δεν υπάρχουν επαρκή λόγια να περιγράψω αυτή την εμπειρία ως εθελόντριας- πόσο μάλλον να μεταφέρω στο ελάχιστο τα συναισθήματα των αθλητών είτε που τερμάτισαν είτε που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν κάπου στη διαδρομή. Θα κάνω μια προσπάθεια όμως, γιατί το θεωρώ σημαντικό για πολλούς λόγους.
Το δικό μας check point (53) βρίσκεται λίγο μετά το χωριό Νεστάνη, στα 175,5 χλμ από την Αθήνα. Στη φάση αυτή οι αθλητές έχουν διανύσει σχεδόν τα 2/3 της διαδρομής, υπολοίπονται 69,5 χλμ. μέχρι τη Σπάρτη, περίπου όσο ενάμισης μαραθώνιος. Για να φτάσει κανείς μέχρι εκεί, από τις 9.30 μμ που ανοίγει μέχρι και τις 8.05πμ. που κλείνει το check point μας, έχει ήδη τρέξει από 14 ως 26 ώρες, από το Ηρώδειο μέχρι τον κόμβο της Νεστάνης, ενώ λίγο νωρίτερα έχει ανέβει και κατέβει το όρος πάνω από το Αρτεμίσιο. Το όριο τερματισμού στη Σπάρτη είναι οι 36 ώρες...
Ο πρώτος αθλητής o Ολλανδός Lantink φέτος έφτασε σε μας γύρω στις 11 το βράδυ, ακμαίος και βιαστικός. Ήπιε λίγο νερό μόνο και συνέχισε το δρόμο του. Όλοι περιμέναμε ότι θα έφτανε νωρίς στη Σπάρτη. ήταν το φαβορί. Πίσω του ερχόταν με σχετικά μικρή διαφορά ώρας ένας Πορτογάλος, ο Oliveira κι ακολουθούσαν με μεγάλη διαφορά από τους δύο πρώτους ένας Γερμανός κι ένας Ιταλός. Το πρώτο φαβορί, ο Αμερικάνος Morton που είχε σπάσει το ρεκόρ στον αγώνα των 24 ωρών στην Αμερική, διανύοντας 270 χλμ., είχε από ώρα εγκαταλείψει, μετά από ατύχημα που του κόστισε έναν τραυματισμό στο γοφό. Στο cp 63, σχεδόν 30 χλμ. πιο κάτω από μας, ο Ολλανδός εγκαταλείπει (!!) και ο Πορτογάλος περνάει πρώτος.. είναι αποφασισμένος να κερδίσει αυτόν τον αγώνα και θα φτάσει στη Σπάρτη πρώτος σε 23,5 ώρες...
Συμπέρασμα πρώτο: στον αγώνα αυτό δεν υπάρχουν φαβορί. Είναι ένα παιχνίδι διανοητικό και κερδίζει αυτός που θα καταφέρει να υποτάξει το σώμα του στη θέλησή του, θα αναγνωρίσει τον άθλο και θα παραμείνει ταπεινός. Ένας αθλητής, δεν θυμάμαι ποιος, μου είπε κατά τα ξημερώματα: "Μπορώ να αφήσω εδώ το κεφάλι μου και να πάρω μαζί μου μόνο τα πόδια;". Αλαζονείες δεν χωρούν κι όποιος την έχει μαζί του συνοδό υποφέρει κατά τη διάρκεια του αγώνα, αν τελικά η αλαζονεία του δεν τον νικήσει.
(Σημείωνω ότι ο αγώνας αυτός είναι πραγματικός και όχι επαγγελματικός. Δεν υπάρχει χρηματικό έπαθλο, οργανώνεται από εθελοντές και οι αθλητές πληρώνουν τη συμμετοχή τους και όλα τους τα έξοδα...)
Στον τερματισμό ο τρίτος και ο τέταρτος (Ivan Kudin και Thoms Stu) τερματίζουν μαζί, χέρι χέρι, μετά από 25 ώρες και 24 λεπτά. Γιατί να κάνεις κάτι μόνος, όταν μπορείς να το κάνεις με παρέα και να το απολαύσεις;
Με τον Ivan γελάσαμε μαζί στο cp 53. Προσπαθούσα να θυμηθώ κάτι ξεχασμένα ιταλικά, να του πω, καθώς άλλαζε μπαταρίες στο φακό του και γελούσε ενθαρρυντικά. Το στομάχι του ήταν χάλια, έψαχνε να βρει κάτι να πιεί για να μην τον πειράξει, παρ` όλα αυτά γελούσε σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Λίγο πιο κει στεκόταν η γυναίκα του, που τον ακολουθούσε από απόσταση για support... Ο Ivan έφυγε μετά από λίγο ευχαριστώντας μας για τη βοήθεια που παρέχουμε στους αθλητές. "Χωρίς εσάς δεν θα τα καταφέρναμε", μου είπε. "Είναι τιμή μας που σας στηρίζουμε", του είπα, "μας εμπνέετε".
Ήταν μεγάλη η χαρά μου όταν έμαθα ότι τερμάτισε μαζί με το φίλο του χωρίς κανένα πρόβλημα.
Η νύχτα ήταν μεγάλη και αρκετά δροσερή, κρυώναμε αλλά κανείς δεν σκέφτηκε να μπει στα αυτοκίνητα να κοιμηθεί ή να ξεκουραστεί. Αφού αυτοί ήταν έξω και συνέχιζαν, έξω θα ήμασταν και εμείς και θα τους περιμέναμε...
Επιτέλους και μια γυναίκα, είπα κάποια στιγμή. Ήταν η Szilvia Lubics από την Ουγγαρία. Μαυρισμένη και στυλάτη στάθηκε να πιεί κάτι. Μου φάνηκε κουρασμένη αρκετά.. Τερμάτισε πρώτη γυναίκα, στην πρώτη δωδεκάδα των αθλητών.
Συμπέρασμα δεύτερο: η κούραση είναι μέγεθος σχετικό... έρχεται δεύτερη μετά την επιθυμία, ίσως και σε πιο χαμηλή θέση.
Σχεδόν όλες οι γυναίκες που πέρασαν από το cp 53 τερμάτισαν (14 συνολικά).
Από μας πέρασαν περίπου 160 αθλητές. Τερμάτισαν 146 (+2 που έφτασαν μόλις 3 λεπτά μετά την επίσημη λήξη του αγώνα) από σύνολο 332 που είχαν ξεκινήσει από την Αθήνα.
Συμπέρασμα τρίτο: σημασία έχει να τα καταφέρεις.. και ο τελευταίος αθλητής που άντεξε να είναι στο δρόμο επί 36 συνεχιζόμενες ώρες και να παλεύει με τον εαυτό του και τις συνθήκες, αξίζει ακόμα μεγαλύτερο σεβασμό από τον πρώτο, που τερμάτισε στις 23...
Αλλά και να μην τα καταφέρεις, το γεγονός ότι μπήκες στη διαδικασία αυτής της σκληρής αναμέτρησης με τον εαυτό σου, "τεντώνοντας" το σώμα και το μυαλό σε όρια που δεν ήξερες ότι υπάρχουν, σε καταξιώνει ως άνθρωπο και ως αθλητή.
Ο φίλος μας ο Martin Cordoba από την Αργεντινή έφτασε στο cp 53 το πρωί, γύρω στις 8 παρά. Θα ήταν σίγουρα κουρασμένος, αλλά η χαρά του που μας έβλεπε ήταν μεγάλη.. Αγκαλιαστήκαμε. Ο Νίκος του είπε "Σήμερα είναι η μέρα σου. Θα φτάσεις στη Σπάρτη. Να σκέφτεσαι μόνο τον τερματισμό".
"Ακόμα εδώ είσαι;" του λέω... γελάει και φεύγει.. θα τερματίσει στις 34 ώρες και 53΄.. η συγκίνησή μας ήταν μεγάλη, όταν τον είδαμε να φτάνει στο άγαλμα με ένα λαμπερό χαμόγελο και τη σημαία της Αργεντινής να κυματίζει πάνω από το κεφάλι του. Αγκαλιαζόμαστε ξανά, γελάμε και κλαίμε μαζί.. Είχε έρθει και πέρσι και δεν είχε καταφέρει να τερματίσει. Φέτος ήρθε καλά προπονημένος, αλλά δεν έφτανε μόνο αυτό. Μας είπε ότι πολλές φορές μετά το δικό μας cp σκέφτηκε να εγκαταλείψει, αλλά συνεχώς θυμόταν τα λόγια του Νίκου, να σκέφτεται μόνο τον τερματισμό και με τη σκέψη αυτή τα κατάφερε..
with Martin Cordoba photo: Nikolas Petalas |
Συμπέρασμα τέταρτο: ένας καλός λόγος και η λαχτάρα να μοιραστείς αυτό που κατέκτησες δίνει μεγαλύτερο νόημα στη ζωή από ρεκόρ, φήμη και χρήμα, μας κάνει αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάμε να είμαστε: άνθρωποι, όντα κοινωνικά και πολιτικά, όπως όριζε ο Αριστοτέλης.
Και τερμάτισε και ο Άγγλος που το στομάχι του ήταν σε κακά χάλια όλη τη νύχτα και μόλις είδε τον Αντρέα στον τερματισμό, τον αγκάλιασε και τον φίλησε, γιατί τον είχε σκεπάσει με μια κουβέρτα και τον ενθάρρυνε να συνεχίσει.
Ακόμα ψάχνω να βρω και το παλικάρι εκείνο, του οποίου δεν είδα ούτε τον αριθμό ούτε τη χώρα, γιατί προσπαθούσα να τον παρηγορήσω, που έκλαιγε τις πρώτες πρωινές ώρες, ποιος ξέρει γιατί, ίσως ήταν φορτισμένος ψυχολογικά και σίγουρα κουρασμένος, ο πατέρας μου τον είχε αγκαλιάσει κι εγώ του έλεγα ότι λίγοι μπορούν να κάνουν αυτό που κάνει. "Θα σε δω το βράδυ στο πάρτι" του είπα, όταν ξεκίνησε να φύγει. Μακάρι να τερμάτισε..
Συμπέρασμα πέμπτο (άκρως υποκειμενικό): για πολλούς- τους περισσότερους- ένιωσα ότι τους άξιζε να τερματίσουν, γιατί ήταν άνθρωποι ταπεινοί και πραγματικοί αγωνιστές, πρότυπα για όλους εμάς. Στη στάση τους στο check point δεν παρέλειπαν να πουν έναν καλό λόγο και σε μας τους εθελοντές, παρ` όλη τους την εξάντληση. Ευγενικοί και δοτικοί, αισθάνονταν ευγνωμοσύνη γι` αυτό που τους προσφερόταν, με τα περιορισμένα μέσα που διέθεται φέτος η διοργάνωση. Και στο σημείο αυτό θα πω και το μικρό μου παράπονο... αγένεια και αχαριστία, όποτε τη νιώσαμε ήταν μόνο από ορισμένους έλληνες αθλητές και τα support τους... δεν θέλω να δώσω μεγαλύτερη έκταση απ` όση αξίζει σ` αυτό, γιατί πραγματικά δεν αξίζει, αλλά είναι σημείο έπαρσης κι αλαζονείας να θεωρείς ότι ο εθελοντής είναι υπηρέτης σου και μπορείς να ξεσπάς πάνω του τα νεύρα σου ή να γίνεσαι απαιτητικός και προσβλητικός... θα το δικαιολογούσα αν το έβλεπα κι από άλλους αθλητές, άλλων εθνικοτήτων, θα έλεγα ότι είναι απόρροια της κούρασης και του στρες, αλλά δεν το είδα αυτό σε κανέναν άλλο και το λέω με κάθε ειλικρίνεια. Με στενοχωρεί που τη συμπεριφορά αυτή την έχουν οι συμπατριώτες μου και με κάνει πάντα να σκέφτομαι "έτσι είναι η Ελλάδα και οι Έλληνες". Όταν τερμάτιζε κάποιος αθλητής που είχα δει νωρίτερα στο check point και τον είχα φροντίσει, αισθανόμουν ότι μας είχε πάρει όλους μαζί του νοερά και μας πήγαινε στον τερματισμό, ότι ήταν αποτέλεσμα συλλογικό, ενώ με τις περιπτώσεις αυτές, το αίσθημα του συναγωνίζεσθαι φάνταζε άγνωστη λέξη. Ας είναι...
Είναι μαγικό και συγκινητικό να βλέπεις τον αθλητή- που κάνει πραγματικό Άθλο- να φτάνει στο τέρμα. Και να έχει πάρει τον συναθλητή του από το χέρι, για να δίνει ο ένας κουράγιο στον άλλο μέχρι το τέλος και να βάζει το χέρι του συναθλητή του πρώτα στο πόδι του αγάλματος και μετά το δικό του, γιατί αν δεν ήταν εκεί ο ένας για τον άλλο, μπορεί να μην ήταν κανείς από τους δύο στον τερματισμό.
Συμπέρασμα έκτο: δεν υπάρχουν θέσεις και σειρές, παρά μόνο θέση δίπλα μας...
Κι ενώ μπορεί μέχρι εκείνη τη στιγμή να υποφέρει, να πονάει και να θέλει να εγκαταλείψει, τα πόδια του να έχουν βγάλει φουσκάλες και να έχουν πρηστεί, να έχει αφυδατωθεί και να χάνει τον προσανατολισμό του, να παραπατάει και να τρεκλίζει, μόλις μπαίνει στο τελευταίο χιλιόμετρο για τη Σπάρτη ξαφνικά η κούραση να φεύγει και να τα πόδια να βγάζουν και πάλι φτερά για να φτάσουν στο άγαλμα του Λεωνίδα και να αγγίξουν το πόδι του, να καταθέσουν ένα κλαδί ελιάς ή ένα ρόδι, να σηκώσουν ψηλά μια σημαία, μια φωτογραφία ενός αγαπημένου προσώπου, για χάρη του οποίου έφτασαν ως εκεί και του αφιέρωσαν τον αγώνα, το μωρό τους, τον αγαπημένο ή την αγαπημένη τους... και μετά να παραδοθούν στους νοσοκόμους, γιατί όταν πια το σώμα έχει κάνει το χρέος που το μυαλό του ανέθεσε, εγκαταλείπει τις δυνάμεις του και αφήνεται για φροντίδα.
...και κλαις κι εσύ μαζί του από χαρά και συγκίνηση, γιατί νιώθεις όπως ο γονιός, ο σύντροφος ο συνοδοιπόρος που βλέπει τον άνθρωπό του να κατακτά μια δύσκολη κορυφή της ζωής και σε καταξιώνει, όχι μόνο ως γονιό/σύντροφο ή συνοδοιπόρο, αλλά πρωτίστως ως ΑΝΘΡΩΠΟ...
Τα όμορφα πράγματα και τα σημαντικά γίνονται από λίγους και γίνονται αθόρυβα. Ας ψάξουμε να τα βρούμε κι ας μην περιμένουμε να μας τα σερβίρουν, μαζί με άλλα πλαστικά.
Την ίδια ώρα με τους τερματισμούς, στις τηλεοράσεις και στην Αθήνα διαδραματιζόταν το θέατρο του παραλόγου, εμετικές ειδήσεις και συνθήματα, "εμείς ή αυτοί" και άλλα ηχηρά παρόμοια.. η πραγματικότητα όμως ήταν στη Σπάρτη, στα 246,5 χλμ.
Καλό αγώνα...
Σχόλια