Δέκα χρόνια είναι υπέρ αρκετά για να δει κανείς τη μεταστροφή σε μια τόσο κοσμοπολίτικη πόλη. Από τα λεγόμενα του καλού μας φίλου, ο πληθυσμός της έχει φτάσει τα 18 εκ., χωρίς να υπολογίσει κανείς τις ορδές των τουριστών. Η βασική αιτία είναι η οικονομική κρίση που μαστίζει τη χώρα, που αναγκάζει τους κατοίκους της υπαίθρου σε εσωτερική μετανάστευση.
Τα προΐόντα κάθε εβδομάδα ακριβαινουν και η λίρα υποτιμάται όλο και περισσότερο. Δέκα χρόνια πριν η ισοτιμία ήταν 2 λίρες το ευρώ. Τώρα κυμαίνεται στις 33 λίρες το ευρώ.
Η εικόνα της Πόλης αποκαρδιωτική. Σκουπίδια παντού και δυσοσμία, που η ζέστη και η υγρασία επιτείνουν.
Κυκλοφοριακό χάος. Το απόλυτο χάος. Καμία σήμανση δεν λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν, οι διαβάσεις, τα πεζοδρομια ειναι εν δυνάμει κυκλοφοριακές λωρίδες και τα αυτοκίνητα κάνουν σφήνες, όπου υπάρχει ελεύθερος χώρος. Παιδιά όρθια μέσα στο αυτοκίνητο, στη θέση του συνοδηγού, χωρίς το ειδικό κάθισμα και χωρίς ζώνη. Οι οδηγοί ταξί θα σε κλέψουν με οποιονδήποτε τρόπο τρεις στις τέσσερεις φορές.
Κοσμοσυρροή στους δρόμους, όλοι σπρώχνουν και σπρώχνονται, η έννοια της ουράς ανύπαρκτη. Υπήρξαν φορές που αισθάνθηκα ότι θα μας ποδοπατούσαν.
Αυτή η εικόνα είναι πολύ μακριά από την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, με το Λουξεμβούργο να είναι το άλλο άκρο και την Ελλάδα κάπου στη μέση.
Υπάλληλοι που κάνουν προσπάθεια να εξυπηρετήσουν τους τουρίστες, μιλώντας χαμηλού επιπέδου αγγλικά.
Θα ξαναπήγαινες;
Ναι, θα ξαναπήγαινα.
Θλιβερό το περιτύλιγμα, αλλά όχι και το περιεχόμενο. Όχι της Κωνσταντινούπολης, μα κάθε χώρας και κάθε πολιτισμού σε παροδική παρακμή.
Τι θα με φέρει πίσω;
Οι άνθρωποι, κατ` αρχάς.
Οι φίλοι μας που εφαρμόζουν την ομηρική φιλοξενία, μόλις νιώσουν ότι είσαι φίλος τους, ειλικρινής και χωρίς καιροσκοπική διάθεση.
Η ευγενική καθηγήτρια πανεπιστημίου, που μας ξενάγησε και μας εδωσε σημαντικές πληροφορίες για την ιστορία της οικογένειας Σπαντάρο, προγόνων του συζύγου μου, προϊόν προσωπικής της έρευνας.
Ο Fehim που μας σέρβιρε κάθε μέρα ένα τεράστιο παραδοσιακό πρωινό έναντι μιας πραγματικά αστείας για τα λουξεμβουργιανά δεδομένα τιμής, συνεπής στην ποιότητα και την εξυπηρέτηση των πελατών του.
Η Ιστορία και η Τέχνη
Ο Ορχάν Παμούκ, που είναι ο αγαπημένος μου συγγραφέας και εραστής της Πόλης.
Ο Τανπινάρ που μου θυμίζει κάτι ανάμεσα σε Γιώργο Ιωάννου και Ανδρέα Φραγκιά.
Η οπτική γωνία του Αρά Γκιουλέρ στην Πόλη και τον κόσμο.
Ο Πιερ Λοτί
Οι ρίζες του βυζαντινού πολιτισμού, όσο κι` αν κάποιοι προσπαθούν συστηματικά να τις καλύψουν.
Η Τροία
Η παρουσία της άλλοτε ακμάζουσας ελληνικής κοινότητας
Η Κωνσταντινούπολη της Λωξάντρας. Τα Ταταύλα, τα Θεραπειά, η Παναγία η Μπαλουκλιώτισσα, το Φανάρι.
Οι οθωμανοί μικρογράφοι, με τα χειρουργικής ακρίβειας σχέδιά τους.
Τα yali του Βοσπόρου
Ο πύργος του Λέανδρου και τα Πριγκιπόνησα. Ο φίλος αρχιτέκτονας, που σέβεται τη συντήρηση των παραδοσιακών οικισμών και που τόσα έχει να σου πει για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τις κοινότητες των Πριγκιπονήσων.
Η υλική, σωματική ευχαρίστηση.
Στην κουζίνα
Στα παράξενα φαγητά της θείας Ελένης στην παιδική μου ηλικία.
Στα καφενεία με το λουκούμι, το σημίτη και τον μπακλαβά
Στο παζάρι μπαχαρικών
Στις βάρκες που πουλούν σάντουιτς σαρδέλας και τα περίπτερα με μυδοπίλαφο
Στα παραδοσιακά χαμάμ
Στο τριανταφυλλόνερο.
Στο φλυτζανάκι του τούρκικου καφέ και του τσαγιού.
Η μέθεξη
Στη φωνή του μουεζίνη
Στον στροβιλισμό των Σούφι
Στην παραδοσιακή μουσική- το ούτι, το κανονάκι, τον κεμεντζέ, το φλάουτο
Έχουμε σε υπερβολικό βαθμό συνηθίσει να εξάγουμε συμπεράσματα από την εικόνα, ιδίως αυτήν την εποχή που είναι κυρίαρχη και μονοπωλεί τα πρωτεία. Όμως η εικόνα έρχεται και παρέρχεται, όπως η εικόνα του ίδιου του ανθρώπου από τη βρεφική ηλικία ως το βαθύ γήρας. Αυτό που μένει στο τέλος είναι η ιστορία του, όταν στην ανάμνηση το πρόσωπο έχει πια αρχίσει να θολώνει. Στην πορεία του χρόνου μπορεί κανείς να θυμάται αποσπασματικά αυτό που κάποτε συνέθετε την εικόνα, μικρές ψηφίδες ξεθωριασμένες και ασαφείς, αλλά ποτέ την αφηγημένη ιστορία.
Η Κωνσταντινούπολη έχει αλλάξει πολλές φορές προσωπεία, κανείς δεν θα μπορούσε να τα δει όλα, αλλά έχει ανεξάντλητη ιστορία. Και μιλώντας για ιστορία, δεν εννοώ μόνο τις μάχες και τις διώξεις και τις πολιτικές ζυμώσεις και εναλλαγές. Η ιστορία της ειναι η ιστορία της προσωπικότητάς της, της μοναδικότητάς της, αυτή που κάνει μια πόλη την Πόλη και αυτή η προσωπικότητα είναι πολυσχιδής και πολυμήχανη και γράφει το δικό της έπος μέσα στο Χρόνο, με ή χωρίς εμάς. Σ` αυτήν την Πόλη θέλω να ξαναγυρίσω.
Και σ` αυτόν τον Άνθρωπο, που ο Χρόνος λεπταίνει το δέρμα, το κάνει διάφανο και διαπερατό για να μπορέσουμε να δούμε πιο μέσα, την Ψυχή.
Σχόλια